Агората е плоштадот и јадрото на стопанскиот и на културниот живот во античкиот град „Стибера“, најпознат по мермерните статуи. Агората е единствена градба од таков вид, откриена на тлото во Македонија.

Конзерваторските работи ќе се одвиваат во етапи.

-Оваа година почнуваме со првата фаза на градба, согласно со проектот за конзервација и делумна реконструкција на агората, што е непосредно до храмот на божицата Тихе, заштитничка на Стибера. Во агората се најдени многу ексклузивни движни наоди. Еден од нив е мерната маса за течни продукти која беше изложена во Музејот на Македонија. Исто така, во едната ниша е пронајдена мермерна ара со натпис кој сведочи за нејзиното настанување и кој ја донирал мерната маса. Конзервацијата на вакви значајни објекти од античкиот период е многу комплексна. Многу е специфичен изборот на материјали. Годинава имавме среќни околности и е куриозитет да откупиме куќа која е правена со камен токму од Стибера и е од 1920 година. Дури најдовме и една монета, објаснува Кире Јованоски, архитект, конзерватор советник во прилепскиот Завод и музеј.

Стибера го имала најголемиот подем во првите три века од нашата ера. Досега се откриени градбите на Гимназиумот, на храмот на божицата Тихе, заштитничка на градот кој броел околу 20 000 жители, потоа Собранието, а агората е средишниот дел, јадрото, плоштадот каде се одвивале стопанските и културните активности и е единствена градба од таков вид откриена во Македонија.

- Стибера е македонската Помпеја поради зачуваноста на големиот број артефакти, мермерни статуи. Административната зграда на агората е вид објект првпат откриен кај нас. Тоа бил градскиот плоштад каде покрај тоа што се вршела купопродажба на продукти и намирници, се одржувале манифестации и настани, јавни собири. Агората е центар, јадро, на секој антички град, смета архелогот Душко Темелкоски при прилепскиот Завод и музеј.

Минатата година првпат со опрема на Археолошкиот музеј на Македонија беше направено подземно сондирање, скенирање на тлото со што се потврди претпоставката дека на овој простор кај агората и плоштадот се наоѓаат уште неколку градби со различни функции. Но, најголем проблем се парцелите под кои „лежи“ градот, а се во приватна сопственост.

-Во соработка со Министерството за култура, се надевам дека ќе излезат во пресрет, да можеме да добиеме поголеми средства за да се направи и откуп на дел од парцелите на кои е предвидено истражување. Во соработка со архелогот Душко Темелкоски ќе се направи соодветна документација и сета состојба да биде презентирана пред Министерството за култура за да се добијат поголеми средства за да може да продолжиме со работа и да се обезбеди просторот во кој ќе може да се извршат археолошките ископувања. Стибера е голем археолошки град со кој треба да се гордееме и да не бидеме во ситуација да го затвораме за туристите и туризмот зашто е атрактивен и привлекува големо внимание, објаснува в.д. директорката на прилепскиот Завод и музеј, Мимоза Христоска.

Проектот за конзервација е 1,7 милини денари. Сега се работеше со 500 000 денари буџет. Првите козерваторски работи завршуваат денес, а траеја 20-тина дена. Стибера привлекува големо внимание на посетители и туристи. Жителите на селото Чепигово сведочат за посета на туристи од Грција, Турција.

Општина Центар го презакажа концертот „Нешто што ќе остане“ кој првично беше одложен заради временските прилики. Новиот датум е 29 септември со почеток од 19 часот во Паркот на франкофонијата. Новата музичка приказна за центарци и за сите скопјани започна да се пишува минатиот октомври во рамките на Програмата за култура на Општината.

Градоначалникот Горан Герасимовски и овојпат најавува одлична забава со Влатко Лозаноски, Пајак, Лара, Таско, FIC & D'INVISIBLES и Сашко Коцев како водител на концертот.

„Жал ми е што првично моравме да го одложиме концертот но го направивме тоа заради непогодните временски прилики кои најавуваа нарушување на уживањето кое го планираме. Затоа сега повторно ве каниме сите следната недела на концерт на отворено во Паркот на франкофонијата. Јас како градоначалник на најурбаната општина во градот секогаш се стремам да ја подигнам културата на едно повисоко ниво, особено преку афирмирање на нашата домашна музика и македонските уметници. Во нашето секојдневје навистина недостасуваат културни и музички манифестации што бесплатно ќе бидат достапни за сите граѓани. Со „Нешто што ќе остане“ Општина Центар дава свој придонес во негувањето на културните вредности. А за да ги негуваме истите Ве поканувам да дојдете на концертот за заедно да се дружиме и уживаме “, порачува Герасимовски.

Музичкиот хепенинг „Нешто што ќе остане“ е новата приказна на Општина Центар што се реализира втора година и што ќе прерасне во традиција. Настанот е во целосна организација на Општина Центар за кој општината издвои 1.500.000 денари.

Со почит,

Општина Центар

Претседателката Гордана Сиљановска Давкова, која ја предводи македонската делегација на 79. Генерално собрание на ОН, денеска треба да се обрати на Самитот на иднината на тема „Мултилатерални решенија за подобро утре“ со учество на шефови на држави и влади.

Целта на Самитот на иднината е државите членки да ја зголемат меѓусебната соработка која, како што се нагласува, е се поважна за човековиот опстанок, но е тешко да се постигне во атмосфера на недоверба, користејќи застарени структури кои повеќе не ги одразуваат денешните политички и економски реалности.

На Самитот државите членки треба да донесат Пакт за иднината, но, според дипломатски извори, неизвесно е дали документот ќе биде усвоен денеска поради несогласувања со делови од неговата содржина од страна на Русија и уште шест други земји, јави известувачот на МИА од Њујорк. Преговорите за содржината на докуметот продолжија и во текот на ноќта, така што не се знае што ќе се случува денеска на овој голем собир што се одржува во ОН.

Во фокусот на Нацрт-пактот се човековите права, родот и одржливиот развој во сите поглавја. Содржи поглавја за одржлив развој и финансирање за развој, меѓународен мир и безбедност, наука, технологија и иновации и дигитална соработка, младите и идните генерации и трансформирање на глобалното владеење. Меѓудругото, се бара земјите членки да се согласат и за реформи што се однесуваат на Советот за безбедност, но тоа најверојатно нема да се случи.

Со документот земјите треба да се обврзат и да соработуваат за подобра заштита на цивилите во вооружени конфликти и да сносат одговорност за сторени злосторства и насилтва, како како што е родово базирано насилство и гладувањето како оружја на војната. Потоа за зголемена хуманитарна помош, вклучувајќи и елиминација на гладот. Светот да биде мерливо поблиску до ослободување од нуклеарно оружје. Се нагласува потребата за разоружување и напорите за контрола на оружјето, вклучително и во однос на неселективното оружје, биолошко и хемиско оружје и мало оружје. Исто така да се заложат за ревитализирање на улогата на ОН во областа на разоружувањето и напредокот кон четвртата специјална седница на Генералното собрание за разоружување. Да се преземат мерки за координација на биолошки закани, природни и намерни. Реално и одговорно користење на мировните операции, и нивната иднина за да се осигура дека можат да ги задоволат актуелните потребите.

Во однос на меѓународниот мир и безбедноста во документот се посочува на потребата од ажурирање на системот за колективна безбедност за подобро спречување, управување и разрешување на конфликтите. Поголема употреба на превентивни дипломатија и механизми за посредување, вклучувајќи и функциите на генералниот секретаријат, за да се спречи конфронтација меѓу земјите-членки.

Во документот се опфатени заштитата на жените, справување со тероризмот, климатските промени и заштита на животната средина, науката, дигитализацијата и новите технологии, младите, нивната иднина и учеството во носење на одлуки...

На Самитот треба да бидат усвоени и Декларација за идните генерации и Глобален Дигитален договор.

Генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш повика на амбициозни реформи на Обединетите нации и другите меѓународни организации за да ја направат меѓународната заедница поспособна да дејствува во услови на многу кризи и војни и да го направи светот поправеден.

Неделата на Обединетите нации во Њујорк е во сенката на засилено полициско обезбедување поради присуството на голем број светски државници и учесници на Самитот на иднината и на Генералното собрание на ОН, но и голем број туристи кои ја посетуваат оваа метропола.

Претседателката Сиљановска Давкова во четврток е предвидено да се обрати на Генералната дебата на 79. сесија на Генералното собрание на ОН, што се одржува на тема „Не оставајќи никого зад себе: дејствувајќи заедно за унапредување на мирот, одржливиот развој и човечкото достоинство за сегашните и идните генерации“.

Претседателката ќе учествува и на Годишниот состанок на Платформата на жени – лидери на Генералното Собрание на Обединетите Нации, на тема „Еднакво учество на жените во процесот на донесување одлуки: обезбедување на мир, социо-економски можности, одржлив развој и човечко достоинство за сегашните и идните генерации“, додека на покана на претседателот на САД, Џо Бајден ќе присуствува на состанок на тема „Глобална коалиција за справување со заканата од синтетички дроги“.

Во македонската делегација се и министерот за надворешни работи и надворешна трговија Тимчо Муцунски и вицепремиерот и министер за животна средина и просторно планирање Изет Меџити. И Муцунски и Меџити ќе имаат свои обраќања во неделата на Обединетите нации, а нашите претставници ќе одржат и заеднички и одвоени билатерални средби со лидери од други земји.

Сиљановска Давкова, Муцунски и Меџити вчера попладне по американско време во џамијата во градот Фрихолд, Њу Џерси имаа средба со нашинци кои живеат во овој дел од САД, кои потекнуваат претежно од Дебар и околината.

Сиљановска Давкова кажа дека доаѓа време кога работите ќе се менуваат и дека тоа треба да биде така.

-Јас сум горда што во ист ден бев во црква и сега во џамија и пораката е јасна, она што ни треба е да се разбираме, да ја почитуваме нашата религија и исто така да соработуваме. Пораките од Куранот и од Библијата всушност се исти. Основата на етиката и моралот се таму. Тука сум првпат, но нема да биде последен, рече претседателката.

Вицепремиерот Меџити рече дека пораките што ги кажа Сиљановска Давкова се исти за сите, но различна е интерпретацијата. - Бевме прво во црквата, и сега сме во исламскиот центар на дебарчаните. За жал, има повеќе дебарчани во Њујорк отколку во Дебар, рече Меџити.

Оџата Омер Кадри, кој потекнува од Дебар, рече дека ова е историска посета бидејќи досега ниту еден претседател и државен претставник не ги посетил во џамијата, која исто така е и граѓански центар.

-Ви благодарам што дојдовте да се сретнете со овие луѓе кои се државјани на САД, но нивните срца се во Македонија, рече оџата Кадри. Дебрани, како што кажа, во Америка почнале да мигрираат во шеесетите години на минатиот век и сега, како што вели тој, нивниот број е меѓу 60 и 80 илјади. Тие работат како градежници, градат фабрики, џамии, училишта, а меѓу нив има и бизнисмени, адвокати, инженери, доктори...

Оџата Кадри посочи и на донациите и помошта што тие ја даваат за матичната земја како што е реновирањето на дебарската болница.

Исто така кажа и дека во Фрихолд, каде што се наоѓа оваа џамија, имаат месечни состаноци со претставници на сите религиски групи кои живеат во овој дел на Њу Џерси.

Претходно, Сиљановска Давкова беше на литургија по повод Мала Богородица во црквата „Свети Никола“ во Тотова, Њу Џерси, а потоа заедно со вицепремиерот Меџити оствари средба со нашинците кои живеат во градот и околината.