На денешен ден

29 јуни 

1798.- Во Реинати е роден Џакомо Леопарди, еден од најголемите италијански поети. Неговата поезија е израз на неговиот песимистички став кон човековото битисување. Во стих и во проза, тој создал силен и помодерен јазичен израз. Главни негови дела се „Песни“ и „Дијалози и есеи“. Умрел во Неапол, на 14 јуни 1837 година.

1877.- Во селото Стричиќи, кај Бања Лука, е роден Петар Кочиќ, еден од најистакнатите писатели на српскиот реализам. Пишувал песни, проза и сатира. Во сатирата остро ги критикува состојбите во босанското село под австриска окупација. Меѓу неговите дела најпознати се „Јазовец пред суд“, „Суданија“ и други. Умрел во Белград, на 27 август 1916 година.

1880.- Франција го анектирала пацифичкиот остров Отахеит, сега познат како Тахити, француски протекторат од 1842 година. Сега е во составот на Француска Полинезија - француска прекуморска територија.

1886.- Роден е францускиот државник и финансиски стручњак Робер Шуман, творец на „Шумановиот план“ во 1950 година, врз основа на кој во 1952 година Белгија, Холандија, Луксембург, Западна Германија, Италија и Франција ја основале Европската заедница за јаглен и челик, претходничка на сегашната Европска унија. Бил министер за финансии во 1946, а претседател на владата од 1947 до 1948 година, потоа шеф на дипломатијата од 1948 до 1953 година и министер за правда од 1955 до 1956 година.

1900.- Роден е францускиот писател Антоан Мари Роже де Сент Егзипери, автор на „Малиот принц“, еден од најубавите детски романи во светската литература. Дела: „Пошта за Југ“, „Земја на луѓе“, „Воен пилот“.

1914.- Роден е чешкиот диригент и композитор Рафаел Јероним Кубелик, кој веќе на 20-годишна возраст диригирал со Чешката филхармонија. Дела: две симфонии, концерт за виолина и оркестар, концерт за виолончело и оркестар, концертино за флаута и камерен оркестар, фантазија за виолина и оркестар, гудачки квартет, соната за виолина и клавир, операта „Вероника“, кантатата "Pro memoria patris", соло песни.

1917.- Кралството Грција ги раскинало односите со Централните сили и застанало на страната на Антантата. На таа одлука и претходело истоварувањето на сојузничките трупи, што го забрзало падот на прогерманската влада во Атина.

1939.- Извршен бил првиот комерцијален лет преку Атлантикот. Авионот „Диск Клипер“ долетал од САД на аеродромот во Лисабон, Португалија.

1941.- Умрел полскиот државник, пијанист и композитор Игнац Јан Падеревски, професор на Конзерваториумот во Варшава, кој од 1919 до 1921 година бил претседател на владата и шеф на дипломатијата, а во 1940 година и претседател на Полска. Дела: операта „Манра“, „Полска фантазија“ за клавир и оркестар, една симфонија, клавирски дела, соло песни.

1945.- Кај Радовиш, во сообраќајна несреќа загинал Чеде Филиповски-Даме, народен херој на Македонија. Роден бил во селото Никифорово, Гостиварско, на 16 ноември 1923 година.

1967.- По победата во шестдневната војна со арапските држави, Израел го обединил поделениот Ерусалим, кој набрзо бил прогласен за престолнина на Израел.

1980.- Вигдис Финбогадотир била избрана за претседател на Исланд, станувајќи прва жена во Европа демократски избрана за шеф на држава.

1990.- Од Санкт Петербург (тогашен Ленинград) во Скопје донесени биле моштите на Димитрија Чуповски (македонски политичар, патриот, просветител, историчар, картограф, новинар...) и биле положени во црквата „Свети Спас“.

1995.- Умрела Лана Тарнер, прославена американска актерка, секс-симбол на Холивуд во четириесеттите години на 20. век. Родена била во 1919 година.

2000.- Република Македонија воспоставила дипломатски односи со Република Гвинеја-Бисао и со Федералната Исламска Република Коморски Острови.

2000.- Умрел италијанскиот актер Виторио Гасман, еден од најдобрите италијански филмски и театарски актери по Втората светска војна. Филмови: „Срам“, „Горчлив ориз“, „Ана“, „Ако дозволувате да зборуваме за жените“, „Бранкалеоновата војска“ „Мирисот на жените“, „Животот е роман“.

2003.- Умрела американската филмска и театарска актерка Кетрин Херберн, добитник на четири Оскари. Филмови: „Погоди кој доаѓа на вечера“, „Зима на еден лав“, „Летниковец на Златното езеро“, „Африканска кралица“, „Лето“, „Марија Стјуарт“, „Долго патување во ноќта“.

2015.- На 88-годишна возраст умрел Шарл Паскуа, поранешен француски министер за внатрешни работи... За македонската јавност и за политичката афирмација на Република Македонија во Франција, Шарл Паскуа ќе остане запаметен со финансирањето на изложбата „Македонија во 1913 година“, кога тој бил претседател на департманскиот совет на Горна Сена. Роден бил на 18 април 1927 на Корзика./МИА

Шпанскиот Врховен суд ги поддржа налозите за апсење на каталонските сепаратисти

Врховниот суд на Шпанија денеска ги потврди налозите за апсење на поранешниот лидер на Каталонија и неговите соработници обвинети за проневера во врска со неуспешниот обид за отцепување на регионот.

Врховниот суд на Шпанија денеска ги потврди налозите за апсење на поранешниот лидер на Каталонија и неговите соработници обвинети за проневера во врска со неуспешниот обид за отцепување на регионот, одлучувајќи дека неодамна донесениот закон за амнестија не се однесува на нив.

Одлуката која може да се обжали може да ја урне кревката шпанска социјалистичка коалиција и да има лични импликации за поранешниот каталонски лидер Карлес Пуџдемонц, кој живее во самонаметнат егзил во Франција.

Законот за амнестија, донесен на 9 мај, имаше за цел да ги амнестира учесниците во обидот за независност на Каталонија во 2017 година во замена за клучна поддршка од сепаратистичките партии за новиот мандат на премиерот Педро Санчез по неубедливите парламентарни избори.

Истражниот судија Пабло Ларена рече дека сепак ќе бара апсење на Пуџдемон и неговите поранешни заменици Антонио Комин и Луис Пуиг, кои беа одговорни за каталонското здравје и култура.

Доколку партијата Јунтс на Пуџдемон ја одбие поддршката за законите како што е буџетот за 2025 година, Санчез нема да може да владее и ќе мора да се распишат нови избори. Политичарите и активистите вклучени во каталонското движење за независност се соочуваат со обвиненија како што се нарушување на јавниот ред и мир, непослушност и проневера.

Имено, законот предвидува два исклучоци за проневера, така што амнестијата не важи за оние кои делото го сториле со цел лично богатење или ако тоа предизвикало штета на финансиските интереси на ЕУ.

Судијата Ларена смета дека Пуџдемон, Комин и Пуиг го направиле токму тоа. Тој објасни дека оствариле лична корист со наплата на трошоците за одржување на референдумот, што шпанското правосудство го смета за незаконско, во регионалната каса, што според него не е во јавен интерес.

Тврдат дека референдумот не бил незаконски и затоа обвинувањата се неосновани. Референдумот, исто така, им наштети на финансиските интереси на ЕУ, тврди судијата, бидејќи отцепувањето на Каталонија ќе влијае на наплатата на даноците и националниот БДП на Шпанија.

Пресудата е удар за Пуџдемон, кој се надеваше дека амнестија ќе го ослободи од сите обвиненија во Шпанија и ќе му овозможи да се врати дома.

Јаневска: Ниту една промена во образованието нема да се случи без консултации со наставниците

Сакам да знаете дека вие ќе ми бидете најголема потпора и поддршка во следниот период. 

Имаме големи планови врзани за подигнување на квалитетот на воспитно - образовниот процес, а во рамки на сето тоа, еден од фокусите ќе биде и враќање на вашиот дигнитет, достоинство и подобар статус во општеството. Ова во видео обраќање пред наставници, го истакна министерката за образование и наука проф. д-р Весна Јаневска на отворањето на Синдикалните спортски игри на СОНК што денеска и утре се одржуваат во Струга.

„Основното образование е приоритет, мој како министерка, и на Владата. Но, ниту една промена нема да се случи без вас. Затоа што сте најважната алка во воспитно образовниот процес и јасно е дека ако не сме на иста страна, ако немаме усогласен став, нема да има успех. Затоа најавив и повторувам - ништо нема да правиме без ваша согласност, на сила или пак инкогнито. Помина тоа време“, рече Јаневска, додавајќи дека активно ќе работи во интерес на наставниците, но заеднички фокус треба да бидат младите.

„Ако треба нешто да издвојам, тоа сигурно е потпишувањето нов колективен договор за основно и средно образование и тоа ќе се случи во текот на мандатот на оваа Влада. Пред неколку дена ја остваривме првата средба и начнавме првична дискусија со раководството на СОНК и заедничка заложба е да создадеме повеќе можности за вас“, нагласи Јаневска.

Министерката информираше дека ќе бидат елиминирани оние аспекти на Концепцијата за основно образование кои иницираат незадоволство кај наставниците, учениците и родителите, но и како што рече, ќе го продолжиме и надградиме тоа што е добро и токму вие сте го оцениле како такво. Информираше дека ќе се организираат и повеќе обуки кои се од интерес на наставниците, ќе се работи на обезбедување учебници за сите ученици, а меѓу приоритетите ќе бидат и дигитализацијата и инклузијата на образовниот систем, бидејќи компарациите со земјите од регионот, покажуваат дека доцниме.

Ги повика наставниците за време на собирот да споделуваат добри искуства и практики и да споделуваат информации и идеи со неа, бидејќи, посочи таа, секоја идеја вреди да се разгледа и размисли за ефектите и начинот на имплементација.

Министерство за образование и наука

Муцунски – Гир: Што поскоро интегрирање на земјите од Западен Балкан во ЕУ

Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, денеска оствари работна средба со амбасадорот на Европската унија, Дејвид Гир.

На средбата, министерот Муцунски, го нагласи силниот фокус на новата Влада за забрзување на евроинтегративниот процес на земјата и испорачување на реформи кои ќе значат опиплив напредок за граѓаните, пред се во делот на обезбедување економски развој и унапредување на владеењето на правото и борбата со високата корупција.

Муцунски упати благодарност и за континуираната поддршка од Европската унија за реформските процеси, нагласувајќи дека земјата ќе продолжи посветено да работи заедно со ЕУ во духот на партнерството и заедничките вредности.

На работната средба беше истакната и важноста на евроинтегративниот процес за стабилноста на регионот и, во таа смисла, потребата од што поскоро интегрирање на земјите од Западен Балкан во ЕУ имајќи го предвид актуелниот геополитички контекст. Во таа смисла, беше поздравен и неодамна донесениот План за раст за Западен Балкан како значаен политички и финансиски влог на ЕУ кој треба да внесе дополнителен поттик на патот кон остварување на крајната цел за полноправно членство во ЕУ, соопшти МНР.

притисни ентер