Македонија

Минчев: Постојат две можности делот за правична застапеност да биде имплементиран во законите

 Постојат две можности делот за правична застапеност да биде имплементиран во законите. 

Првата е во Предлог законот за административни службеници, Предлог законот за вработените во јавниот сектор и Предлог законот за стручно усовршување и обука на административните службеници кои се во фаза на разгледување, а втората е да се оди со посебно законско решение кое што ќе биде разгледувано во Собранието, порача денеска министерот за јавна администрација Горан Минчев.

Нагласи дека Министерството за јавна администрација во моментов не изработува такво законско решение и додаде дека не треба да се брза со носење на едно вакво законско решение. Се уште, посочи, немам видено нацрт-верзија од нашите коалициски партнери, но се надевам, убеден сум и сигурен дека во Владата има политички капацитет да се најде едно законско решение кое што на крајот ќе биде пратено до Венецијанската комисија со цел да биде квалитетно, да биде спроведливо за да не се најдеме повторно во состојба Уставниот суд да укинува одредени членови или, пак, одредби од постојните законски решенија.

-Има можност на два начини да се донесе тоа законско решение, бидејќи е уставна категорија, а тоа е делумно во овие законски решенија коишто практично се на јавна расправа, но и со правење на нов закон за правична застапеност на етничките заедници, рече Минчев во одговор на новинарско прашање во изјава дадена во рамките на четвртата и последна јавна дебата по работните верзии на Предлог законот за административни службеници, Предлог законот за вработените во јавниот сектор и Предлог законот за стручно усовршување и обука на административните службеници, организирана од Министерството за јавна администрација со матичната собраниска Комисија за политички систем и односи меѓу заедниците, под покровителство на Националниот демократски институт, во рамките на кампањата „Сите заедно за професионална и квалитетна јавна администрација“.

Не смета, како што кажа, дека постои опасност за нарушување на безбедноста на државата поради не носење на вакво законско решение и покрај писмата што ги прати лидерот на ДУИ Али Ахмети до европските партнери и до премиерот Христијан Мицкоски.

-Прес-конференциите или, пак, тензијата која што ја држи во општеството г. Ахмети, сега и со последниот чин на праќање на писма кон нашите европски партнери и кон Мицкоски, е прашање на еден политички популизам затоа што минатата влада, односно претставниците на ДУИ коишто беа во минатата влада во рамки на Националната стратегија од 2022 до 2030 година за реформи во јавната администрација исто така имаат донесено одлука и потврдиле дека балансерот бил предмет на злоупотреба и дека треба да биде укинат. И од тој аспект велам дека ова е еден политички популизам, а пред се се однесува на она кое што се случува во моментов во ДУИ, а тоа е како што гледаме и сведоци се целата јавност за едно раслојување на таа т.н. коалиција Европски фронт, посочи Минчев.

Нагласи дека се уште не е формирана работна група за изработка на закон за правична застапеност.

-Сигурен сум сигурен дека во Владата има политички капацитет и можност да се дојде до едно сериозно, системско и квалитетно решение. Не треба да се брза. Мора да имаме трпение затоа што ние сме имале и ситуации кога и од 2001 до 2015 година не постоел балансер, но уставната категорија, правичната застапеност на етничките заедници се имплементирала. Така што, мора да дојдеме до сериозно решение да не се најдеме повторно во ваква ситуација, а тоа е Уставниот суд да укинува одредени членови или одредби од евентуалното законско решение, рече Минчев.

Порача дека денешната јавна расправа и дебата е еден од доказите дека сите учествуваат на такви расправи.

-Забележавте дека овде има и претставници на ВРЕДИ и дека се отвори и тоа прашање за балансерот, но тоа е првата варијанта во овие законски решенија. Ќе видиме како ќе се развива ситуацијата, јас мислам дека ќе се оди кон ново законско решение, истакна Минчев.

Македонија

Четврта јавна расправа за предлог законските решенија за реформи во јавната администрација

Поголемо внимание да се посвети на постапката на вработување во јавната администрација и при вработувањето покрај образованието во предвид да се земат и компетенциите и неформалното образование.

Поголемо внимание да се посвети на постапката на вработување во јавната администрација и при вработувањето покрај образованието во предвид да се земат и компетенциите и неформалното образование, да се промени делот на пресметка на платите во јавниот сектор и тие да бидат врзани со просечната плата, бидејќи во предложеното решение тие се помали отколку во постојното, како и да се отстрани партискиот клиентелизам и да се вгради поголема автономија кај јавната администрација.

Ова се главните препораки од четвртата и последна јавна дебата по работните верзии на Предлог законот за административни службеници, Предлог законот за вработените во јавниот сектор и Предлог законот за стручно усовршување и обука на административните службеници, организирана од Министерството за јавна администрација со матичната собраниска Комисија за политички систем и односи меѓу заедниците, под покровителство на Националниот демократски институт, во рамките на кампањата „Сите заедно за професионална и квалитетна јавна администрација“.

Министерот за јавна администрација Горан Минчев рече дека реформата на јавната администрација е централен приоритет на Владата, а фокусот е на создавање на потранспарентна јавна администрација.

-Нашата цел е да создадеме закони кои се применливи. Добиените препораки од јавните дебати беа и ќе бидат клучни за носење на новите закони за јавна администрација, посочи Минчев.

Реформата на јавната администрација, додаде, е клучен процес кој не вклучува сите нас. Нашата цел е до крајот на годинава да ги доставиме новите законски решенија.

-Со дебата ќе дојдеме до предлог законски решенија кои се применливи. Ќе ги слушнеме сите предлози и ќе ги имплементираме во рамките на нашите законски надлежности. Сепак, не можеме да ги исполниме желбите на сите, но сакаме да дојдеме до решенија кои се поприфатливи, рече Минчев.

Професорот Борче Давитковски укажа дека при конечната верзија на законите треба да се земат во предвид двете одлуки на Уставниот суд, едната за статусот на вработените во високото образование, а втората за балансерот. Би било добро, како што рече, да се земе во предвид и принципот на поделба на власта.

-Треба конечно да се донесат овие закони за да не добиеме негативни реперкусии од ЕУ, истакна Давитковски.

Претседателот на Сојузот на синдикати на Македонија (ССМ) Слободан Трендафилов порача дека имаат забелешки за законските решенија во делот на платите, колективните договори и правото на штрајк во јавниот сектор.

-Законот треба да биде во интерес на вработените кои ќе работат во јавната администрација. Во делот на платите, загрижува што во пресметката во новото законско решение дури и се намалени во однос на сегашните пресметани по постојното законско решение. Загрижени сме што е изземена минималната плата. Треба работниците да добијат плата со коефициенти со просечната плата како функционерите. Бараме во платите да биде предвиден и трошокот за превоз, рече Трендафилов.

Во делот на колективните договори, како што кажа, главна забелешка е платите да бидат утврдени преку колективните договори. Во делот на штрајкот, додаде, не треба да има ограничување на правото на штрајк на вработените во јавниот сектор освен за вработените во специјалните институции, како што се полицијата и одбраната.

Трпе Деаноски од УПОЗ, пак, посочи дека треба да се додаде во законските решенија и дел за унапредување на вработените во јавните институции.

-Треба да се стави ред и во делот на прераспределба на вработените. Во делот на платите сметам дека имаме колективен договор и треба само да се прилагоди во делот на коефициентите, рече Деаноски.

Благоја Ралповски од Конфедерацијата на слободни синдикати посочи дека при пресметката на платата треба да се земат во предвид и коефициентите на сложеност на работното место и образованието на вработените за да не ни се случува вработени со различно образование да имаат исти плати како што е во сегашното законско решение.

Живот

Светска метеоролошка организација: Стакленичките гасови лани достигнаа ново рекордно ниво

Во 2023 година регистрирана е рекордна концентрацијата на стакленички гасови во атмосферата, што неизбежно ќе доведе до зголемување на температурата следните години, соопшти Агенцијата на ОН, Светска метеоролошка организација.

Според податоците на Светската метеоролошка организација, нивото на трите главни стакленички гасови – јаглерод диоксид, метан и азот оксид, кои придонесуваат за глобалното затоплување, повторно се зголемија минатата година. Јаглерод диоксидот се акумулира побрзо од кога било во атмосферата, зголемувајќи се за повеќе од 10 проценти за две децении.

- Уште една година. Уште еден рекорд. Ова треба да биде повик за будење за носителите на одлуки. Очигледно заостануваме зад целта на Парискиот договор за климата од 2015 година, изјави генералната секретарка на Светската метеоролошка организација, Селест Сауло.

Таа додаде дека глобалните температури на копно и море во 2023 година беа највисоки забележани од 1850 година.

Земјите се согласија да го ограничат глобалното затоплување на помалку од два степени над прединдустриските нивоа, дури и до 1,5 степени ако е можно.

- Сè додека продолжуваат емисиите, стакленички гасови ќе продолжат да се акумулираат во атмосферата, зголемувајќи ги температурите, се наведува во извештајот на Светска метеоролошка организација.

Годишниот извештај на Светската метеоролошка организација за стакленички гасови е објавен во пресрет на КОП29 – следниот Самит на ОН за климата, што ќе се одржи од 11 до 22 ноември во Баку.

Македонија

Јаневска: Интерес на државата е да ги поддржи младите да студираат на престижни универзитети

Интерес на државата е да ги поддржи младите да студираат на престижни универзитети, но целта е да се вратат дома .

Силно го поддржувам ЕУ концептот за преминување од „одлив на мозоци“ кон „циркулација на мозоци“. Ова значи дека студентите и професионалците кои стекнале знаења и вештини во странство, се охрабруваат да се вратат во нивните матични земји. Интерес на нашата државата е да ги поддржи младите да студираат на престижни странски универзитети, каде што се споделуваат врвни технологии, иновации и најдобри практики. Сепак, нашата крајна цел останува тие да се вратат дома, рече денеска министерката за образование и наука Весна Јаневска на отворањето на Саемот за студии во Франција.

Според Јаневска, со стекнатите знаења и вештини надвор, младите можат многу да придонесат за технолошкиот напредок и да го поддржат севкупниот раст на нашата економија.

-Уверена сум дека новата Влада со стимулативни мерки ќе ги поттикне завршените студенти во странство да се вратат дома и да учествуваат во градењето на иднината на својата земја, потенцира министерката.

Франција, напомена, има реноме како една од водечките светски дестинации за високо образование, со универзитети рангирани меѓу најпрестижните во светот.

-Тоа го постигнуваат со иновативните студиски програми кои комбинираат теоретско знаење и практична примена, како и со вклученоста во современи истражувања. Привлечноста ја прават не само можностите за личен и професионален раст на студентите, туку и богатата културна понуда на француските универзитетски центри. Министерството за образование и наука ја поддржува образовната мобилност, и за студирање на реномирани странски високообразовни установи доделува и стипендии, дополни Јаневска.

Саемот за студии во Франција го организираат Француската амбасада и Францускиот институт. Годинава се одржува 17. издание.

-Атрактивноста на студирањето е една од нашите најголеми акции на делување на надворешен план. За оваа академска година во Франција има 430 000 странски студенти, а целта ни е да привлечеме 500 000 наредната година или половина милион. Во моментов има 160 македонски студенти. Преку овие средби сакаме да ја унапредуваме размената. Навистина е возможно да се студира во Франција, не е комплицирано и не е толку тешко, рече францускиот амбасадор Кристоф Ле Риголер.

Амбасадорот го поддржа ставот на министерката Јаневска.

-Студентската атрактивност не треба да значи „одлевање на мозоци“, да ги земаме најдобрите студенти на друго место, зашто нашата цел е сите млади луѓе кои ќе стекнат вистински знаења, да се вратат во земјата од која дошле и да учествуваат во нејзината изградба, како и во европската иднина, нагласи Ле Риголер.

притисни ентер