Сега наесен, лисјата нежно паѓаат врз паркираните автомобили: тоа се големи нови модели на Porsche, Mercedes, Audi или BMW, главно дискретно црно - и обично со ауспух, бензинци или дизелаши. На овие простори живеат многу добро платени вработени во големите компании како германски Телеком или Пошта, кои често добиваат службени автомобили како дел од платата.
Службени автомобили - тоа е посебна сложена приказна за зголемување на највисоките плати во натура, но овде го гледаме аспектот на заштитата на климата, пишува Дојче Веле во својата голема репортажа на оваа тема.
Имено, и германската влада и некои земји од ЕУ издвојуваат огромни суми од даночните приходи - за субвенции за дизел и бензински возила, спротивно на ветувањата и обврските за намалување на емисијата на штетни гасови.
Само во четири земји од ЕУ, кои мора да се признае дека се меѓу најголемите, а тоа се Германија, Франција, Италија и Полска, субвенциите за службените возила на бензин и дизел ги чинат даночните обврзници - 42,2 милијарди евра годишно.
Ова доаѓа од студијата нарачана од еколошката организација Transport & Environment (T&E) која ги пресметала ефектите од четирите даночни олеснувања за возила на компанијата: бенефиции во натура, одбитоци на амортизација, одбитоци на ДДВ и картички за гориво. Овие поволности не се достапни за сопствениците на приватни возила.
Во исто време, субвенциите се особено високи за официјалните спортски комунални возила (SUV), кои се скапи, тешки, најмногу трошат и се меѓу возилата кои најмногу ја загадуваат животната средина. Од вкупно 42 милијарди евра, 15 милијарди одат за субвенционирање на теренци.
Во споредба со приватните купувачи, тие плаќаат речиси 9.000 евра помалку данок на автомобил годишно. Исто така, објаснува зошто компаниите регистрираат двојно повеќе теренци отколку приватните домаќинства.
Според студијата за T&E, Италија издвојува 16 милијарди евра даночен приход за субвенционирање на службени возила со мотори со внатрешно согорување и во просек речиси 15.000 евра по автомобил - и двете бројки се највисоки во ЕУ.
Следува Германија со вкупно 13,7 милијарди евра годишни субвенции или речиси 7.000 евра во просек по службено возило.
Франција издвојува 6,4 милијарди евра или речиси 6.000 евра по возило, а Полска ги субвенционира службените возила на фосилни горива со 6,1 милијарди или 8.500 евра по возило годишно.
„Целосно е нелогично и неприфатливо што сè уште инвестираме милијарди даночни долари во технологија што се спротивставува на зелената трансформација на Европската комисија“, изјави за Ројтерс Стеф Корнелис од T&E.
Службените возила се важен фактор на пазарот на автомобили. Нивниот удел меѓу новите автомобили што се продаваат во Европа постојано се зголемува, на пример во 2015 година бил 50 отсто, а во 2023 година веќе околу 60 отсто. Во Франција службените автомобили сочинуваат 52 отсто од сите нови продадени автомобили, а во Германија дури 67 отсто.
Да, приватните возила го сочинуваат најголемиот дел од возилата на патиштата во Германија, но службените автомобили се возат само неколку години - пред да се појават на пазарот на половни автомобили, каде потоа се возат со години.
На овој начин, службените возила долгорочно го обликуваат она што се вози во Германија. Речиси половина од овие службени автомобили се користат и за деловно и за приватно возење. Бидејќи трошоците за гориво често се на товар на работодавачот, овие типови возила во просек се возат повеќе од приватните возила. Исто така, во Германија, секое трето новорегистрирано возило е теренец или возило од средна или висока класа.
Продажбата на електрични автомобили во ЕУ опаднала значително, делумно поради тоа што тие се поскапи од споредливите модели кои користат фосилни горива: во споредба со август 2023 година, продажбата опаднала во просек за 44 отсто оваа година, при што Германија забележала пад од речиси 70 проценти.
Во првата половина на 2024 година, само околу 12 отсто од новорегистрираните службени автомобили во Германија биле целосно електрични. Помалку од една третина од официјалните возила се целосно електрични. Во хемискиот гигант БАСФ, на пример, само 320 од вкупно речиси 1.600 возила се целосно електрични.
Бавната електрификација на возилата на компаниите во Германија претставува пропуштена економска можност за германската автомобилска индустрија, која се жали на слаба побарувачка за електрични автомобили, вели Сузане Гец од T&E. „Брендовите како Фолксваген и БМВ направија 70 отсто од нивната европска продажба минатата година на официјалниот пазар на возила, така што потенцијалот е таму.
Но, се чини дека производителите на автомобили се уште не ја прифатиле идејата. На пример, од BMW на прашањето на DW изјавиле: „Во моментов не гледаме потреба да се мешаме во слободата на избор“.
Промената влијае на некои купувачи на возила на компанијата: од почетокот на 2023 година, вработените во германски Телеком повеќе не можат да нарачуваат нови автомобили со мотори со внатрешно согорување, туку само целосно електрични возила (BEV, Battery Electric Vehicle).
Во софтверската компанија SAP од почетокот на 2025 година ќе може да се нарачуваат само BEV и хибридни возила.
Сепак, хибридните службени автомобили често се мета на критики бидејќи работодавачот обично плаќа за горивото, а не за струјата. Затоа, службените автомобили ретко се возат со електричен погон. Затоа хибридите на крајот се повалкани, а поради дополнителната тежина на батериите трошат повеќе гориво.
Како дел од иницијативата за економски раст, германската влада сега им нуди на компаниите: за нови, целосно електрични возила, кои се купени меѓу јули 2024 година и крајот на 2028 година, трошоците за купување може да се отпишат побрзо. Приватното користење на електрично службено возило ќе биде уште поповолно од даночна гледна точка отколку за возило со мотор со внатрешно согорување.
И на ниво на ЕУ: претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, му даде задача на новиот комесар за клима да подготви предлози за напуштање на фосилните субвенции за автомобили.