93- годишна бабичка завршила средно училиште: Бев најдобра во класот

Поранешната шивачка, 93-годишната Маријана Пејс конечно ја доби дипломата за завршено средно училиште, 80 години откако Втората светска војна ја спречи да оди на училиште.

Оваа одлична ученичка беше најстариот учесник на Вечерното училиште во Беневенто во близина на Неапол. Таа е родена во малиот град Каноса ди Пуља, а се преселила во Беневенто во 1950-тите, по нејзиниот брак.

Семејството на Маријана имало големи очекувања од неа, со оглед на нејзиниот љубопитен дух и брилијантната интелигенција, што ја натерало да се истакнува во сите училишни предмети. Татко ѝ ветил продолжување на образованието, дури и високо образование, но војната и семејните проблеми ја натерале да го прекине образованието во петто одделение од основно училиште.

„Секогаш бев најдобра во мојот клас, па татко ми ми вети дека ќе го финансира и моето факултетско образование, но потоа започна Втората светска војна, и некои други семејни проблеми се попречија, па бев принуден да се задоволам само со потврда за завршено основно училиште“, рече Ана.

И покрај ова, Маријана никогаш не престана да сонува да го продолжи своето образование. Работела напорно за да може да го издржува семејството, постојано чувајќи надеж во срцето дека еден ден ќе го продолжи прекинатото школско образование.

Благодарение на нејзината одлучност и волја, таа после неколку децении успеала да го оствари својот сон, да се стекне со сертификат за средно стручно оспособување. „Отсекогаш сум била љубопитна во мојот живот и се сметам себеси за добро начитана, но секогаш ми недостигаше таа една „хартија“ што конечно ја добив денес опкружена со многу љубов“, рече Пејс во понеделникот, добивајќи го нејзиниот сертификат опкружена од членовите на семејството.

„Сега го остварив мојот долгогодишен сон“, гордо рече таа.

НАТО и името на „координацијата за меѓународната безбедносна помош“ за Украина

- НАТО ќе ја преземе координацијата и обезбедувањето на најголемата меѓународна безбедносна помош, изјави Столтенберг. 

Обезбедувањето сигурна и стабилна поддршка за Украина, засилувањето на одвраќањето и одбраната, зајакнување на трансатлантската одбранбена индустриска соработка и зголемувањето на одбранбеното производството и зацврстувањето на глобалните партнерства со земјите од индо-пацифичкиот регион, ќе бидат главните теми на претстојниот Самит на НАТО што од 9 до 11 јули ќе се одржи во Вашингтон.

Генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг вчера во пресрет на Самитот порача дека поддршката за Украина ќе биде „најитната задача“ на Алијансата и дека очекува шефовите на држави или влади на членките на Пактот да договорат „значителен пакет“ за Киев.

- НАТО ќе ја преземе координацијата и обезбедувањето на најголемата меѓународна безбедносна помош, изјави Столтенберг.

Според него, се очекува на Самитот да се договори финансиска помош и понепосредна воена поддршка за Украина, да бидат склучени повеќе билатерални безбедносни договори меѓу земјите членки и Киев и да се продлабочи воената интероперабилност со земјата.

[Генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг денеска ги повика Сирија и Русија веднаш да ги прекинат воздушните напади на Идлиб и целосно да ги почитуваат своите меѓународни обврски.]

Како што јави дописникот на МИА од Брисел, Столтенберг додаде дека сите овие елементи ќе „претставуваат мост за членство на Украина во НАТО“, со што земјата „се приближува кон Алијансата“.

Согласно договореното на последниот состанок на министрите за одбрана одржан минатиот месец во Брисел, координацијата и доставувањето на помошта за Украина ќе се спроведува преку Команда стационирана во седиштето на НАТО во Германија и преку логистички центри во источните членки на Алијансата. Со Командата, која ќе има неколку стотици членови персонал, ќе раководи генерал-полковник, кој ќе му биде директно одговорен на командантот на силите на НАТО во Европа.

Се очекува на Самитот да биде усогласено името на оваа координација за испорака на воена помош за Украина и обуката на припадници на украинските вооружени сили. Целта е да се постигне обврзувачки договор за жовие процеси да се оддалечат од политичарите или од некоја институција, во случај на власт во некои членки да дојдат сили што не се премногу наклонети кон поддршката на Украина, како Доналд Трамп во Вашингтон или екстремно десничарскиот Национален собир (РН) во Париз.

[Олаф Шолц]

Првично за овој процес со споменуваше името „Мисија Украина“, на што, според дипломатски извор, на тоа се спротивставил Берлин. Истите извори посочуваат дека германскиот канцелар Олаф Шолц отворено бил против ова име, со образложение дека терминот „мисија“ асоцира на испраќање „трупи на терен“, што би можело да сугерира на вклучување на Алијансата во конфликтот.

По ова на маса се нашле повеќе термини како „рамка“, „механизам“, „центар“, „иницијатива“, „команда“, „платформа“... На крајот се дошло до имињата „Украина-НАТО Иницијатива за обука и опрема“ или скратено УНИТЕ, што во превод од англиски значи „обедини“, „обединува“ и „НАТО безбедносна помош и обука за Украина“ или НСАТУИ.

Претставник на американскиот Стејт департмент на почетокот на неделава изјави дека се уште се работи на утврдување на конечното име на процесот.

[Изборите за Државната дума на Руската Федерација на 17, 18 и 19 септември се одржаа во непогодни услови за слободен и фер процес, а употребата на закони за „странски агенти“ и „есктермистички]

- Се уште работиме на тоа како да го доловиме и опишеме. Разгледуваме неколку можни акроними, додаде тој.

Дипломатски извори во НАТО посочуваат дека посебно внимание во Пактот се посветува на изборот на имињата, бидејќи тие имаат политичка тежина и носат порака. Според нив, многу е важно Кремљ да не ја злоупотреби таа порака и да не ја искористи за оправување на својата воена операција.

- Понекогаш се расправаме и разговараме за работи за кои само ние сме грижиме, наместо да се обидуваме да им објасниме на луѓето надвор од ѕидовите на штабот колку е важна улогата на НАТО, посочи дипломатски извор за „Еурактив“.

Сепак, според друг дипломат, независно кое име ќе биде одбрано, колоквијално процесот ќе се нарекува „Мисија на НАТО во Украина“.

Франција без гол од игра во полуфиналето на ЕУРО

Француската фудбалска репрезентација  без ниту еден постигнат гол од игра  обезбеди место во елитното полуфиналето на Европското првенство во Германија.

Досега на шампионатот двата гола од игра или автоголовите за популарните триколори ги имаат постигнато противничките фудбалери.

Франција не постигна гол против Холандија (0:0), додека единствениот гол против Полска го постигна Килијан Мбапе но не од игра туку од пенал.

И во синоќешното четвртфинале против Португалија , Французите беа без постигнат гол, во регуларните 90 минути немаше голови, истиот резулат беше и по двете продолженија од по 15 минути, по што во пенал рулетот избраниците на Дешам стигнаа до победа од 5-3 и обезбедија пласман меѓу четирите најдобри на првенството. За место во големото финале ќе играат против маестралната и ефикасна Шпанија.

Вечерва на ЕУРО за пласман во полуфиналето ќе играат Англија - Швајцарија и Турција - Холандија.

На денешен ден

1189.- Умрел англискиот крал Хенри Втори Плантагент, основач на династијата Плантагент, кој во текот на владеењето од 1154 до својата смрт ја ограничил улогата на Црквата во сферата на судството и другите домени на судскиот систем со што значително ја зајакнал кралската власт.

1415.- Во Констанца бил запален на клада Јан Хус, чешки верски реформатор, народен борец, прочуен проповедник, професор и ректор на Универзитетот во Прага, книжевен и културен работник, реформатор на јазикот и на правописот. Особено бил познат како борец против папската политика и претворањето на црквата во големопоседничка организација. Го криткувал луксузот на црковните кругови и барал од нив да се демократизираат, да не го експлоатираат народот. Роден бил во 1370 година.

1533.- Умрел италијанскиот писател Лодовико Ариосто. Дела: „Еп за Роланда“, комедиите „Негромант“, „Касрија“, лирски песни, сатири.

1535.- Во Тауер Грин бил погубен Томас Мор, англиски хуманист и државник, писател на социјални, историски и теолошки дела, родоначалник на утопискиот социјализам. Тој одбил да го признае кралот за црковен поглавар, па католичката црква го прогласи за светец. Најпознато негово дело е политичко-филозофскиот роман "Утопија". Роден бил во 1478 година.

1796.- Роден е рускиот цар Николај Први Павлович Романов, кој автократски владеел со Русија од 1825 се до смртта во 1855 година. Во првата година од владеењето го задушил востанието на декабристите (пролиберален бунт на петроградските полкови под влијание на модерните интелектуалци). Поради симпатиите кон непријателите на самодржавноста во периодот на неговото владеење осомничени биле многу руски интелектуалци, вклучувајќи ги Александар Пушкин, Михаил Љерментов, Висарион Белински, Тарас Шевченко.

1827.- Русија, Британија и Франција во Лондон потпишале договор со кој ја признале автономијата на Грција, а се согласиле да извршат притисок и врз Османлиското царство за примирје со грчките востаници.

1835.- Роден е австрискиот надвојвода Фердинанд Максимилијан Први Јозеф Хабзбург, кој во 1864 година за цар на Мексико го наметнал францускиот цар Наполеон Трети. Неговата намера била преку него да оствари француско влијание во Мексико. Мексиканските републиканци ги победиле интервенциските трупи и во 1867 година го стрелале Максимилијан Први, а за претседател на Мексико повторно го избрале Пабло Хуарес, наречен „Вашингтон Мексико“, кој за време на француската интеревенција од 1861 до 1867 година го предводел мексиканскиот народ во борбата за независност.

1885.- Францускиот научник Луј Пастер за првпат ја употребил својата вакцина против беснило. Овој историски потфат бил успешен.

1893.- Умрел Ги де Мопасан, француски писател, еден од најдобрите претставници на натурализмот. Напишал шест романи и околу триста новели и раскази. Од романите најпознати се „Еден живот“, „Љубимец“, „Пјер и Жан“, а од збирките раскази и новели „Госпоѓицата Фифи“, „Ловечки приказни“, „Сестрите Рондоли“ и „Страсти“. Роден бил на 5 август 1850 година.

1908.- Во Османлиското царство избила Младотурската револуција под водство на младите офицери и интелектуалци незадоволни од владеењето на султанот Абдул Хамид Втори.

1923.- Официјално било прогласено основањето на Светскиот Сојуз на Социјалистичките Републики (СССР), врз осова на Првиот сесојузен конгрес на советите одржан кон крајот на 1922 година.

1928.- Во Њујорк била одржана премиерата на филмот „Светлините во Њујорк“, прв тонски филм во историјата на кинематографијата.

1962.- Умрел американскиот писател Вилијам Фокнер, добитник на Нобеловата награда за литература во 1949 година. Дела: романите „Сарторис“, „Светлина во август“, „Комарци“, „Мечка“, „Диви палми“, „Војникова палата“, „Старец“.

1999.- Во Скопје умрел г.г. Михаил (Методи Гогов), поглавар на Македонската православна црква. Бил делегат на Првото заседание на АСНОМ, еден е од иницијаторите и организаторите на Иницијативниот одбор за организирање на црковниот живот во Макдонија и поборник за возобновување на Охридската архиепископија, професор во Средното богословско училиште и професор и декан на Богословскиот факултет во Скопје. Напишал повеќе дела и превел богослужбени книги. Бил поглавар четврти по ред, од 21 декември 1993 до 6 јуни 1999 година. Роден бил во Ново Село, Штипско, на 20 март 1912.

2000.- Во Скопје умрел Лазар Колишевски, народен херој на Југославија, од Македонија. Во март 1943 година при формирањето на ЦК КПМ бил избран за секретар на ЦК, потоа бил член на АСНОМ, во 1945 година бил избран за прв претседател на Првата народна влада на ДФ Македонија, а во 1953 година и за претседател на Народното собрание на НР Макеоднија. Извршувал и низа други значајни функции во Републиката и во федералните органи на СФР Југославија. Бил првиот претседател на Претседателството на СФРЈ по смртта на Јосип Броз Тито. Роден бил во Свети Николе, на 12 февруари 1914 година.

2004.- Умрел австрискиот државник Томас Клестил, претседател на Австрија од 1992 година.

2005.- Умрел францускиот писател Клод Симон, добитник на Нобеловата награда. Дела: „Трева“, „Фландриски пат“, „Палата“, „Историја“, „Ветер“.

2009.- Умрел Роберт Макнамара, архитектот на виетнамската војна, поранешен американски државен секретар за одбрана. Подоцна извесно време бил претседател на Светската банка.

2009.- Претседателите на САД и на Русија, Барак Обама и Дмитриј Медведев, во Москва го потпишале документот насловен „Заеднички меморандум за разбирање за идно намалување на стратешкото вооружување“. Документот предвидува обострано намалување за 1.500 до 1.675 нуклеарни боеви глави во период од седум години.

2018.- Македонскиот поп пејач и актер Влатко Илиевски (33) е пронајден мртов во својот автомобил „Тојота“. Својата кариера ја започна во почетокот на 2000-те и се стекнa со голема популарност ширум македонската публика. Изведуваше музички композиции со поп и рок елементи. Во 2011 година Влатко Илиевски ја претставуваше Македонија на Евровизија во Германија со песната „Русинка“. Пред да ја почне својата соло кариера, тој беше дел од музичката група „Морал“. Завршил на Факултетот за драмски уметности во Скопје, а дипломираше со претставата „Гнев“ на Стивен Кинг. Со неговата 12 годишна возраст тој започнал да свири на гитара во локалните скопски бендови. Првите посериозни почетоци му биле со групата „Made in Macedonia“ во 2000 година кога освоиле две нагрди. Во 2000 година, македонскиот рок бенд „Морал“ му понудил на Влатко Илиевски да се приклучи на бендот. Во 2001 година тие ги снимиле своите први песни, а во 2003 година го завршиле својот албум „Кога патувам“. Албумот бил составен од песните: „Панично те сакам“, „Скопје“, „Ти си“, „Ова е Македонија“ и „А ти ме убиваш“. Во 2005 година „Морал“ биле предгрупа на концертот на „Дип Прпл“ (Deep Purple) во Скопје. Влатко Илиевски беше роден на 2 јули 1985 година во Скопје.

2018.- По кратко боледување, на 68-годишна возраст почина македонската писателка Олга Арбулјевска. Арбулјевска беше новинарка, поетеса, есеистка, преведувачка, и сликарка. Родена во Ниш, во 1949, детството го минала во Берово и Скопје. Автор е на четири поетски збирки: Канурки (1972), Икителија (1981), Светкамен (1991) и Животница (2006), како и на книгата есеи Ветрот на промените (1992). Во Историјата на македонската книжевност (1990) од М. Друговац, нејзината поезија е опишана како „игра, со мера и такт, меѓу архаичниот идиом и модерниот вербален знак“. Имаше дипломирано филозофија на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје. Работеше како новинар во весниците Борба и Нова Македонија, и беше уредник за култура во националната телевизија Телма. Беше член на Друштвото на писатели на Македонија од 1973 година и на Македонскиот ПЕН центар од 1974 година. Арбулјевска имаше преведено и неколку книги на македонски јазик, меѓу кои е Градина, пепел од Данило Киш.

2020.- На 91 година почина славниот италијански композитор Енио Мориконе. Се смета за еден од највлијателните филмски композитори во 20-иот век. „Маестро“, како што го нарекуваа, е автор на музиката за над 700 филмови и серијали, меѓу кои и антологиските „Добар, лош и грд“, „Беше еднаш во Америка“, За грст долари“, „Егзорцист“, „Недоприливите“, „Мисија“… Енио Мориконе компонирал повеќе од 60 години. Седум пати беше номинирам за Оскар за музика, а наградата ја доби во 2016 година за филмот на Квентин Тарантино, „Омразените осуммина”.

притисни ентер