Здравје

Загадувањето на воздухот е поврзано со зголемената отпорноста на антибиотици

Загадувањето на воздухот е поврзано со зголемената отпорноста на антибиотици што го загрозува здравјето на луѓето.

Гардијан - Лондон

Загадувањето на воздухот ја зголемува отпорноста на антибиотици, што претставува значајна закана за здравјето на луѓето ширум светот, сугерира глобална студија. Анализата, користејќи податоци од повеќе од 100 земји кои опфаќаат речиси две децении, покажува дека зголеменото загадување на воздухот е поврзано со зголемената отпорност на антибиотици низ секоја земја и континент. Тоа, исто така, сугерира дека врската помеѓу двете се зајакнала со текот на времето, со зголемување на нивото на загаденост на воздухот што се совпаѓа со поголем пораст на отпорноста на антибиотици.

„Нашата анализа претставува силен доказ дека зголеменото ниво на загаденост на воздухот е поврзано со зголемен ризик од отпорност на антибиотици“, напишаа истражувачите од Кина и Велика Британија. „Оваа анализа е прва што покажува како загадувањето на воздухот влијае на отпорноста на антибиотици на глобално ниво. Нивните наоди се објавени во списанието Lancet Planetary Health.

Отпорноста на антибиотици е една од најбрзо растечките закани за глобалното здравје. Тоа може да влијае на луѓето од која било возраст во која било земја и веќе убива 1,3 милиони луѓе годишно, според проценките.

Главните двигатели се уште се злоупотребата и прекумерната употреба на антибиотици, кои се користат за лекување на инфекции. Но, студијата сугерира дека проблемот се влошува со зголеменото ниво на загаденост на воздухот.

Доказите сугерираат дека честичките PM2.5 можат да содржат бактерии отпорни на антибиотици и гени за отпорност, кои може да се пренесат помеѓу околината и директно да се вдишат од луѓето, велат авторите.

Загадувањето на воздухот веќе е единствениот најголем еколошки ризик за јавното здравје. Долготрајната изложеност на загаден воздух е поврзана со хронични состојби како што се срцеви заболувања, астма и рак на белите дробови, со што се намалува животниот век.

Краткорочната изложеност на високи нивоа на загадување може да предизвика кашлање, отежнато дишење и напади на астма, и доведува до зголемено присуство на болници и општи лекари ширум светот.

Спречувањето на загадувањето на воздухот може да помогне да се намали отпорноста на антибиотици, според студијата, прва длабинска глобална анализа за можните врски меѓу двете. Исто така, се вели дека контролирањето на загадувањето на воздухот може во голема мера да ги намали смртните случаи и економските трошоци кои произлегуваат од инфекциите отпорни на антибиотици.

Водечкиот автор, професор Хонг Чен од Универзитетот Жеџијанг во Кина, рече: „Отпорноста на антибиотици и загадувањето на воздухот се сами по себе меѓу најголемите закани за глобалното здравје“.

„Досега, немавме јасна слика за можните врски меѓу двете, но оваа работа сугерира дека придобивките од контролирањето на загадувањето на воздухот би можеле да бидат двојни: не само што ќе ги намали штетните ефекти од лошиот квалитет на воздухот, туку и играат голема улога во борбата против порастот и ширењето на бактериите отпорни на антибиотици“.

Иако воздухот е препознаен како директен пат за ширење на отпорност на антибиотици, постојат ограничени податоци за различните патишта на кои гените отпорни на антибиотици се пренесуваат преку загадувањето на воздухот.

Потенцијалните патишта вклучуваат болници, фарми и капацитети за третман на отпадни води кои испуштаат и шират честички отпорни на антибиотици низ воздухот, а потоа на големи растојанија.

Досега имаше ограничени податоци за тоа колкаво влијание има загадувањето на воздухот со ПМ2.5 – кое се состои од честички 30 пати помали од широчината на човечко влакно – врз отпорноста на антибиотици на глобално ниво.

Изворите на PM2.5 вклучуваат патен сообраќај, индустриски процеси и домашно согорување на јаглен и дрва. Податоците покажуваат дека 7,3 милијарди луѓе на глобално ниво се директно изложени на небезбедни просечни годишни нивоа на PM2,5.

Авторите создадоа обемна база на податоци за да истражат дали PM2.5 е клучен фактор што ја поттикнува глобалната отпорност на антибиотици, користејќи податоци за 116 земји од 2000 до 2018 година. Изворите на податоци ги вклучија Светската здравствена организација, Европската агенција за животна средина и Светската банка.

Наодите покажуваат дека отпорноста на антибиотиците се зголемува со PM2,5, при што секој 10 отсто пораст на загадувањето на воздухот е поврзан со зголемување на отпорноста на антибиотици за 1,1 отсто.

Со промените во нивоата на PM2.5 доведе до поголемо зголемување на отпорноста на антибиотици во последниве години. Анализата покажува дека отпорноста на антибиотици како резултат на загадениот воздух е поврзана со околу 480.000 предвремени смртни случаи во 2018 година.

Моделирањето на можните идни сценарија покажува дека доколку нема промени во сегашните политики за загадување на воздухот, до 2050 година нивото на отпорност на антибиотици ширум светот би можело да се зголеми за 17 отсто. Годишниот број на предвремени смртни случаи поврзан со отпорноста на антибиотици може да се зголеми на околу 840.000.

Авторите ги признаа ограничувањата на нивната студија. Недостигот на податоци во некои земји можеби влијаеше на целокупната анализа, велат тие.

Студијата беше набљудувачка, така што не можеше да се докаже причината и последицата. Идните истражувања треба да се фокусираат на истражување на основниот механизам за тоа како загадувањето на воздухот влијае на отпорноста на антибиотици, велат тие.

Втората студија објавена во списанието BMJ Mental Health покажа дека изложеноста на релативно високи нивоа на загаден воздух е поврзана со зголемена употреба на услугите за ментално здравје во заедницата од страна на луѓе со деменција. Долгорочната студија се фокусираше на голема површина на Лондон со густ сообраќај.

Свет

Кабинетот на Штајнмаер : На Османи ѝ беше кажано дека се потребни конкретни чекори за ЗСО

Сојузниот претседател дополнително ја подвлече важноста од конкретни чекори кон формирањето на Заедницата на општини со српско мнозинство од страна на косовските власти“, изјавија за „Газета експрес“ од канцеларијата за медиуми на германскиот претсе

Кабинетот на германскиот претседател, Франк-Валтер Штајнмаер потврди во изјава за порталот „Газета експрес“ дека тој, во телефонскиот разговор со неговата косовска колешка, Вјоса Османи нагласил дека за зачленување на Косово во Советот на Европа потребни се конкретни чекори во правец на формирањето на Заедницата на општини со српско мнозинство (ЗСО) во Косово.

Во изјавата за приштинскиот портал се вели дека претседателот Штајнмаер ја истакнал поддршката на Германија за евроинтеграциите на Косово, за апликацијата на Косово во Советот на Европа, за значењето на продолжувањето на дијалогот меѓу Косово и Србија со посредство на ЕУ, како и за целосна имплементација на Охридскиот договор.

„Во телефонскиот разговор со претседателката на Косово, Сојузниот претседател на Германија ја истакна поддршката на Сојузната влада за европската интеграција на Косово, апликацијата на Косово за членство во Советот на Европа, како и значењето на продолжувањето на дијалогот меѓу Косово и Србија со посредувањето на ЕУ и на целосното спроведување на Охридскиот договор. Сојузниот претседател дополнително ја подвлече важноста од конкретни чекори кон формирањето на Заедницата на општини со српско мнозинство од страна на косовските власти“, изјавија за „Газета експрес“ од канцеларијата за медиуми на германскиот претседател.

Како што јави дописникот на МИА од Приштина, Османи на 15 мај објави дека ден претходно имала телефонски разговор со германскиот колега, при што ја истакнала големата важност за успешно завршување на процесот за членство на Косово во Советот на Европа.

„Вчера разговарав со претседателот на Германија, Франк-Валтер Штајнмаер, за да дискутираме за членството на Косово во Советот на Европа. Ја истакнав критичната важност за успешно завршување на овој процес, да обезбедиме што поскоро корист за сите наши граѓани од инструментите на Советот. Нашето членство не само што би било победа на човековите права во Косово, туку и победа на нашиот континент и на вредностите на кои тој цврсто стои“, објави косовската претседателка на својата официјална страница на „Икс“ на 15 мај.

Телефонскиот разговор меѓу Османи и Штајнмаер се случи неколку дена пред состанокот на Комитетот на министри на Советот на Европа и кога беше познат цврстиот став на Владата на канцеларот Олаф Шолц дека Косово треба да преземе конкретни чекори кон формирање на ЗСО со цел да се добие поддршката од сојузниците да влезе на дневен ред на Комитетот на министри на СЕ и да ги добие потребните гласови за членство.

Фудбал

Тен Хаг ги потврди лошите вести за Манчестер Јунајтед

Повредата на левиот бек, Лук Шо е покомплицирана од очекуваното и тој нема да може да игра на неделниот дуел со Брајтон од последното коло во Премиер лигата, призна менаџерот Ерик тен Хаг.

Оваа сезона, 28-годишниот дефанзивец има само 15 настапи за Манчестер Јунајтед. Тој моментално има повреда на мускулот и се очекуваше да се врати на терените пред крајот на сезоната, но се чини дека тоа нема да се случи. Сепак, постојат некои шанси англискиот репрезентативец да биде во тимот за финалето на ФА Купот против Манчестер Сити на 25 мај на „Вембли“.

Победата над Сити во финалето ќе го одведе Манчестер Јунајтед во Лига Европа. Во спротивно, „црвените ѓаволи“ ќе се надеваат дека ќе забележат подобар резултат против Брајтон отколку Њукасл против Брентфорд, за да се искачат на седмото место во Премиер лигата и да остварат пласман во Конференциската лига.

-Не можам да кажам дали Хари Мегваер или Лук Шо ќе играат за Англија на Европското првенство. Но, се надеваме дека и двајцата ќе бидат во ред за финалето на „Вембли“. Хари има поголеми шанси да учествува на натпреварот. Со Лук ситуацијата е посложена и да речеме дека има минимални шанси да игра, изјави Тен Хаг.

Тој исто така откри дека централните бекови Рафаел Варан и Виктор Линделоф веќе тренираат и најверојатно ќе бидат достапни за настап против Манчестер Сити. Ова е дополнителен бонус кон враќањето на Лисандро Мартинез. Аргентинецот се појави против Њукасл во неделата по долгиот третман на повреда. /МИА

Формула

Хамилтон кажа кој би сакал да го замени во Мерцедес

Позицијата во Мерцедес што Луис Хамилтон ќе ја ослободи на крајот од сезоната во Формула 1 е една од најжестоко дебатираните на пазарот на возачи во 2025 година.

Откако беше објавена разделбата на Хамилтон со Мерцедес, имињата на многу возачи се поврзуваат со местото на седумкратниот шампион. Сепак, некои од нив се тргнаа од равенката откако потпишаа нови договори со нивните сегашни тимови.

Ова е случај со Фернандо Алонсо и Алекс Албон, кои ги продолжија договорите со Астон Мартин, односно Вилијамс во последните недели. Така, вистински претенденти за местото покрај Џорџ Расел остануваат двајца - Карлос Саинц, чие место во Ферари ќе го заземе Хамилтон и Андре Кими Антонели.

И пред почетокот на викендот за Големата награда на Емилија-Ромања, Хамилтон зборуваше за медиумите во Имола и го именуваше Антонели за свој претпочитан наследник. Во моментов 17-годишниот Италијанец се натпреварува во Формула 2 и прави приватни тестови со Мерцедес, во кои импресионира со своето темпо.

-Искрено, не знам какви се плановите на Тото (Волф), но да бев јас, би го земал момчето. Да беше моја работа, би се обложил на Андреа Кими Антонели, изјави Британецот.

Во однос на Карлос Саинц, Хамилтон смета дека тој е добар возач и ќе биде голема предност за секој тим.

-Тој ќе биде позитивен адут за тимот што го зема, додаде пилотот.

притисни ентер