Македонија

Ангеловска-Бежоска: Финансиската писменост на населението претставува предуслов за стабилноста

Финансиската писменост на населението претставува предуслов за стабилноста на целиот финансиски систем

Една од лекциите научени од Глобалната финансиска криза во 2008 година е дека соодветната финансиска писменост на населението претставува предуслов и за стабилноста на целиот финансиски систем, бидејќи го намалува ризикот од прекумерно задолжување и неможноста за отплата на обврските кон финансиските институции.

Со оглед на тоа дека финансиската стабилност е една од целите на централните банки, во изминатава декада тие станаа значајни двигатели на процесот на финансиска едукација во светски рамки, посочи гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, во своето обраќање на настанот „Како до финансиска независност кај младите?“, организиран од страна на „Клуб Алпбах Македонија“.

Гувернерката истакна дека подобрувањето на финансиската писменост и инклузијата, од 2021 година, е еден од стратегиски приоритети на Народната банка, како и дека се преземаат голем број активности и мерки за оваа цел. Во рамките на истиот настан, учествуваше и главната економистка на Народната банка, Анета Крстевска, говорејќи на панел-дискусијата за политиките за унапредување на финансиската независност и самостојност кај младите.

Гувернерката Ангеловска-Бежоска посочи на одредени понови истражувања, како она спроведено од страна на ОЕЦД-ИНФЕ во 2019 година коешто покажува дека финансиската писменост кај нас е на слично ниво со земјите од регионот на ЈИЕ. Кога станува збор за финансиската инклузија, според глобалната база на податоци на Светската банка „Финдекс“, во последниве години финансиската вклученост во земјава според повеќе показатели напредува, но сепак и натаму заостанува зад еврозоната. Притоа, јазот во поглед на возраста е особено видлив. Па така, кај младите лица од возрасната група од 15 до 24 години, иако во последните десетина години (помеѓу 2011 и 2021 година) поседувањето сметка е пораснато на 74%, сепак е далеку под просекот во еврозоната од 95%.

Податоците исто така покажуваат дека 46% од младите кај нас имаат дебитна картичка, наспроти 86% во еврозоната, додека, пак, процентот на млади кои штедат во финансиска институција е 15%, наспроти 60% во еврозоната. Во однос на дигиталното плаќање, пак, процентот на младите во еврозоната кои го направиле е 92%, а кај нас изнесува 60%. Од тие причини, Народната банка посветува големо внимание и вложува напори за подобрување на финансиската писменост и инклузија, особено кај младите, имајќи предвид дека само личност со добро финансиско образование може да ги подобри изгледите за постигнување на сопствените финансиски цели, но и да придонесе за економијата во целина. За таа цел се редовните предавања наменети за младата популација кај нас, вклучително и за децата од предучилишна возраст, коишто во последните две години се дури тројно пообемни.

Во обраќањето на гувернерката беше истакнато значењето на координираниот пристап на финансиските институции и воопшто, на сите општествени чинители, во активностите за подигнување на финансиската писменост и инклузија во земјава, како предуслов за финансиска стабилност и економски раст. Активностите започнаа пред десет години со формирањето на Координациското тело за финансиска писменост и финансиска инклузија, со кое раководи Народната банка, а во него членуваат сите финансиски регулатори.

Притоа, активностите особено се засилија во изминативе неколку години преку носењето на првата национална Стратегија за финансиска едукација и финансиска инклузија на иницијатива на Народната банка, усвојувањето на Кодексот на добри практики за финансиска едукација и на Основните компетенции на финансиската едукација, како основа при изготвувањето едукативни програми. Гувернерката посочи дека Народната банка секоја година организира предавања за стотици ученици и наставници, а подготвува и едукативни материјали и публикации. За да се зајакне институционалната заштита на граѓаните при користењето на финансиските услуги, на крајот на 2021 година е формирана и посебна дирекција при Народната банка којашто се грижи за заштита на корисниците на банкарски услуги.

Народна банка на Република Македонија

Живот

Јавнал разбеснет бик, а потоа публиката занемела во шок (Вознемирувачко видео)

Потресни сцени се снимени во неделата, на 21 јули, на ранчот „Ел Регало“ во мексиканската држава Табаско, каде што било организирано родео.

Гледаме момент кога човек се качува на бик по име Цунами и по неколку моменти настанува хаос.

Имено, разбеснето животно се втурнало низ полето и го соборило јавачот. Кога паднал на земја, човекот останал неподвижен, а Цунами го удрил неколку пати со главата и роговите.

Каубојците се обиделе да му го одвлечат вниманието на бикот и на тој начин му дале шанса на јавачот да се извлече, но безуспешно.

На крајот животното се свртело на другата страна, што луѓето го искористиле за да го однесат несреќниот човек на безбедно, пренесува The Sun.

Порталот Ел Универзал јавува дека мажот бил пренесен во болница, а лекарите констатирале дека не се здобил со сериозни повреди.

Се споменува и дека истиот бик претходно нападнал и друг натпреварувач кој завршил во прашината. И тој не бил повреден.

Живот

По 10 години потрага по рудници, сиромашен работник конечно нашол дијамант: Видов сјај (ВИДЕО)

Животот на еден сиромашен и презадолжен работник се променил преку ноќ кога пронашол дијамант од 19,22 карати во рудник во индиската држава Мадја Прадеш.

Се проценува дека на државната аукција ќе достигне цена од околу осум милиони рупии или 88.000 евра.

Раџу Гаунд работел во рудници во градот Пана повеќе од 10 години и секогаш сонувал да најде скапоцен камен.

Градот е познат по природните резерви на дијаманти, а граѓаните често изнајмуваат евтини, плитки рудници од државата (обично со основни алатки и опрема), јавува Би-Би-Си.

Доколку најдат дијаманти, граѓаните ги предаваат во специјална владина канцеларија, која потоа ги проценува.

„Рудниците се изнајмуваат за 200 до 250 рупии, за одреден период“, објасни Анупам Синг, службеник на канцеларијата за дијаманти.

Така, во 2018 година, работник од Бунделханд пронашол скапоцен камен во Пана вреден 15 милиони рупии. Сепак, ваквите случаи се ретки.

Раџу Гаунд им објаснил на локалните медиуми дека неговиот татко изнајмил рудник во селото Кришна Калианпур Пати, два месеци пред откривањето.

„Ние сме сиромашни и немаме друг извор на приход. Ова го правиме со надеж дека ќе заработиме пари“, рече тој.

Тој во средата наутро дошол во рудникот и почнал да копа.

„Тоа е досадна работа. Копаме дупка, вадиме парчиња земја и камења, ги поминуваме низ сито и потоа внимателно гледаме“.

За негова среќа, напорната работа се исплатела.

„Видов нешто што личеше на стакло. Сјајот беше слаб, но веднаш знаев дека е дијамант“.

Скапоцениот камен го однел во владината канцеларија, каде што бил измерен и проценет. Се очекува да биде продаден на следната аукција, кога Раџу и неговото семејство ќе ја добијат својата отштета.

Човекот планира да ги искористи парите за да изгради подобра куќа и да плати за школувањето на децата. Сепак, тој сака прво да го врати долгот од 500.000 рупии.

Се разбира, тој веќе се вратил во рудникот и продолжил да копа. Никогаш не знаеш што може да се најде.

Свет

Осуден е фетишист, кој во луксузни хотели во Лондон силувал жени и им правел одвратни работи

Фетишист за нозе, кој им го цицал палците на пијани гостинки на суперјахта од 230 фунти за ноќ, се соочува со затвор за напад на четири жени.

Египетскиот хотелски работник Ахмед Фахми (45) нападнал една од жените во нејзината соба во уникатниот јахта-хотел „Санборн“ во лондонскиот Доклендс во март 2022 година, пишува Дејли Меил.

Фахми го започнал нападот кога ја малтретирал жената на адреса во Вембли, северозападен Лондон, во 2008 година, било кажано денеска на судот.

Обвинителката Сома Варапу рече: „Ѝ ги масираше стапалата, ја фати и се обиде да ја бакне“.

Фахми нападнал друга жена во хотелот Sunborn Yacht со четири ѕвездички на 31 март 2022 година.

Обвинителот Сома Варапу навел: „Додека била пијана, тој влегол во собата со неа и сексуално ја нападнал. И го цицал прстот на ногата“.

Во јануари 2024 година, Фахми нападнал четири млади туристки во хотелот Anchor Guest во Голдерс Грин.

Кога трите жени се вратиле во хотелот во раните утрински часови на 20 јануари без клуч од собата, Фахми побарал од една од нив да подигне 80 фунти од блискиот банкомат.

Откако таа го исполнила неговото барање, Фахми ја пуштил во посебна просторија, каде што заспала, но двапати ја разбудил со лижење и цицање на нејзините прсти.

Подоцна истата вечер, четвртата туристка се вратила и му објаснила на Фахми дека го изгубила клучот од собата.

Фахми ја однел во својата соба и ја силувал.

Групата се преселила во друг хотел и контактирала со полицијата, што довело до апсење на Фахми истиот ден.

Фахми, од Хемпстед, северозападен Лондон, ги негирал обвиненијата, но е прогласен за виновен за едно силување и три точки за сексуален напад, за прекршоци извршени помеѓу 2008 и 2024 година.

Нему му е одреден притвор додека му биде одредена казната на 20 септември.

Детективот Џејмс Гом, кој ја водел истрагата, предупредил дека Фахми можеби имал многу повеќе жртви.

„Фахми покажа јасна шема на недолично однесување каде што ја злоупотребил својата позиција како хотелски работник за да им пријде на жртвите и да изврши злосторства“.

„Сакам да ги пофалам сите жртви за нивната храброст за време на оваа истрага.

„Некои од злосторствата во овој случај се случија пред неколку години, а некои преживеани се чувствуваа поподготвени да ја поддржат истрагата сега кога помина извесно време од нивните први пријави.

„Ниту еден момент не го потценувам влијанието што ќе го има повторното преживување на настаните врз тие жртви и сакам да им се заблагодарам за нивната поддршка во оваа истрага.

„Вашата храброст помогна да се стави сексуалниот престапник зад решетки и да се заштитат другите жени“.

„Може да има и други жртви на Фахми и, ако е така, ги повикувам веднаш да контактираат со полицијата - тие ќе бидат сослушани и поддржани“, рече детективот Гом.

притисни ентер