Градот на северот на Шпанија во 2023 година го посетиле 15,6 милиони туристи, пишува Дојче веле.
Една од последиците на масовниот туризам: станува сè потешко за локалните жители да најдат прифатливо сместување. „Ова е најголемиот проблем во нашиот град“, рече градоначалникот Жауме Колбони на неодамнешната прес-конференција на која најави радикални мерки: повеќе нема да ги обновува дозволите за изнајмување кога ќе истечат. Во моментов има повеќе од 10.000 станови кои се издаваат на туристи.
Од ноември 2028 година, апартманите за одмор во Барселона ќе бидат минато.
Уште во 2020 година, една студија покажала дека туристичката понуда има директно влијание врз цените на изнајмувањето во градот. Кириите се зголемувале до седум проценти годишно. Според градоначалникот Колбони, просечната кирија е зголемена за 68 отсто во последните десет години, а продажните цени на недвижностите се зголемени за 38 отсто. „За луѓето со нормални примања, ова стана вистински проблем“, рече тој.
Константин Холодилин, експерт за недвижнини во Германскиот институт за економски истражувања, ги истражува ефектите од изнајмувањето станови на туристи на пазарот на недвижности. „Колку повеќе станови за одмор, толку повеќе се зголемуваат кириите“, вели тој. Просечно варира од два до три проценти од место до место.
Ова навистина доживеа бум од појавата на Airbnb. Според статистичката агенција Еуростат, онлајн платформите овозможиле повеќе од 700 милиони ноќевања во ЕУ во 2023 година. Во 2018 година, тоа било нешто повеќе од 440 милиони. Според Германското здружение за одмори, речиси секое второ ноќевање на туристи во Германија сега се одвива во апартман, а не во хотел.
И така политичките лидери на многу места размислуваат за контрамерки. Регулативата која е на сила во Њујорк веќе една година е радикална како онаа во Барселона. Краткорочно изнајмување за помалку од 30 дена е можно само доколку понудата е официјално регистрирана и сопственикот живее во станот. Дополнително, во исто време можат да се сместат најмногу двајца гости. „Апартманите треба да бидат за њујорчани, хотелите за туристи“, рече градскиот советник Бен Калос. Построги правила за изнајмување сега се на сила и во Париз, Амстердам и многу други градови.
Но, има и други причини за тензичната состојба на пазарот на недвижности во многу туристички места. Сѐ повеќе луѓе го остваруваат својот сон да поседуваат втор имот на атрактивна локација. Неодамнешните протести на Канарските острови, на пример, беа исто така насочени против „станбениот туризам“. Оваа тема е присутна и во друг шпански архипелаг, Балеарските Острови. Велат дека секој трет имот таму се продава на странец. Резултат: Граѓаните на Мајорка кои остваруваат просечен приход се во директна конкуренција со богатите северноевропејци.
За да се спречи таков надворешен притисок врз домашниот пазар на недвижности, неколку земји со години ја ограничуваа продажбата на недвижности на странци, меѓу кои Данска, Финска, Хрватска и Малта.
Новите регулативи на ЕУ за изнајмување куќа за одмор ветуваат поголем успех. Ова овозможува подобрена размена на податоци помеѓу онлајн платформите и соодветните локални власти.
Останува да се види дали напорите за регулирање на законското снабдување на крајот ќе го имаат посакуваниот ефект. Според Константин Холодилин, студиите покажуваат дека како резултат на тоа, продажните цени на недвижностите и бројот на изнајмувања за одмор понудени на соодветните платформи опаѓаат. Но, работите се поинакви кога станува збор за цените котирани на пазарот за долгорочно изнајмување. „И овде има докази за ефект, но бројот на студии е толку мал што доказите се тешко сигурни“, вели Холодилин, кој е скептичен дека само регулирањето на изнајмувањето за одмор ќе ја постигне посакуваната цел.
Ова е случај и со здружението за изнајмување „Апартур“ во Барселона, кое силно ја критикува одлуката на градската управа да ги укине сите станови за одмор. „Резултатот ќе биде дека нелегалната понуда ќе се зголеми“, вели Енрике Алкантара, претседател на здружението. Забраната значи и крај на семејниот туризам во градот, бидејќи во становите претежно престојуваат родители со деца. Туристичките станови сочинуваат само 0,77 отсто од вкупниот станбен фонд на градот. Според тоа, забраната не е ништо повеќе од „прикривање на неуспехот на политиката за домување“.